Baş ağrıları
BAŞ AĞRILARI
Tüm okuyuculara merhaba, bu sayıda sizlere baş ağrıları ile ilgili kolayca anlaşılabilir okuyan herkesin kendinden bir şeyler bulabileceği, ilk sayıdaki gibi soru cevap şeklinde olacak küçük notlar sunmaya çalışacağım, hepiniz hoşgeldiniz.
Hani bazı tecrübeler vardır ya yaşanmadan bilinmez, ben baş ağrılarını da böyle değerlendiriyorum.Çok kez hayatımızın farklı dönemlerinde baş ağrılı günlerimiz olmuştur ve o günümüz adeta iptaldir bizim için, her türlü şeyi deneriz ve sayısız ilaç içeriz.Baş ağrılarının pek çok sınıflaması vardır, ben size tıbbi isimlerinden değil de, en çok karşılaşılan tiplerden ve bulgularından bahsetmek istiyorum.
SORULAR:
1.Sinirlenmemizle ve üzülmemizle başlayan,uykusuzlukla daha da artan ensemizden başlayan başımızın arkasına vuran ve yanlara hat da başımızın üstüne doğru vuran, sıkça ve yaygın olarak karşılaştığımız ağrı nedir ?.
2.Başımızın bir tarafında başlayan (yarım baş ağrısı), zonklayıcı karakterdeki, bulantı ve kusmanın eşlik ettiği, çoğunlukla geleceği önceden hissedilen ağrı nedir? Migren midir nasıl başlar, bulantı ve kusma hep özelliğimidir. Halk arasında, olan her türlü baş ağrısının migren olarak adlandırılması doğrumudur?.
3.Özellikle bir göz kenarından başlayan, zonklayıcı tarzda ve keskin, bazen iki taraflı olabilen, ağrısı zaman zaman göz çukurlarına ve alına doğru yansıyan ağrı nedir?.Özellikle tek taraflı gözde sulanma ve kızarıklık bu ağrıya her zaman eşlik edebilir mi?
4.Özellikle bayanlarda görülen, mens döneminden birkaç gün önce başlayan ve mens dönemi boyunca devam eden daha çok alından başlayıp şakak kemiklerine doğru vuran ağrı nedir?
5.Hipertansiyonu olan, düzensiz ilaç kullanan veya ilaç dozu yeterli olmayan ve bu yüzden tansiyonu çoğunlukla yüksek seyreden kişilerde birden başlayan ve daha çok başın en tepe noktasında hissedilen ağrı nedir?
6.Ağrılar tiplerine göre tek, tek mi görülürler veya bir kişide birkaç ağrı tipi aynı anda görülebilir mi, nasıl ayrım yapılabilir?.
CEVAPLAR:
1.Biz bu tip baş ağrısına gerilim tipi baş ağrısı diyoruz.
- Bu kişilerin sorgulamalarında, son zamanlarda ruhsal yakınmalarının olduğunu herşeyi üzülüp, kafalarına taktığını ifade ederler. Çoğunlukla gece uykuya dalmada güçlükleri vardır, yada sık sık uyandıklarını ifade ederler.
- Bazen içlerine gelen bunaltı ve sıkıntılardan bahsederler, endişeleri vardır. Çarpıntılarının olduğunu ifade ederler ve bu yüzden çok kez kalpleri ile ilgili bir sorun olduğunu düşünerek uzman hekimlere başvuru yapmışlardır. Kalple ilgili bir sorunları bulunamamıştır.
- Çoğunlukla kendilerini sabah kalktıkları andan itibaren halsiz ve yorgun hissederler.Gözleri hep yataktadır sık sık uzanmak isterler.
- Ağrıları çoğunlukla enselerinden başlayıp başlarını arkasından yanlara doğru vurur, enselerinden yukarı doğru adeta bir ipin çekmekte olduğunu ifade ederler. Ağrılarının karakteri sorulduğunda, başlarının mengene ile sıkıştırılıyor gibi hissettiklerini ifade ederler. Ağrılarına bulantı sıklıkla eşlik eder, fakat kusma yoktur.
- Ağrılar genellikle öğlen saatlerinde başlar ve gittikçe artar, gece uykusunu alamamışsa ağrı sabah saatlerin dede başlayabilir, açlık ve sigarada ağrıyı tetikleyebilir.
Tedavi: Bu olguların tedavisinde öncelik ruhsal durumun düzeltilmesine yönelik antideprasan tedavidir ve hastanın serotonin düzeyi normale dönene kadar tedavi sürdürülür.
2.Yarım başlayan ve önceden olacağı hissedilen ağrı, zonklayıcı karekterdedir.Çoğunlukla ışıktan,sesten rahatsızlık hissedilir, karanlık ortamda kendilerini daha rahat hissederler.
- Ağrıya çoğunlukla bulantı ve kusma eşlik eder, kişi kusmadan rahatlayamadığını ifade eder.Kusmanın olması bir özelliğidir fakat mutlak değildir..
- Ağrı çoğunlukla sabah saatlerinde yada uykudan uyandırarak ilerleyen gece saatlerinde başlayabilir. Ağrı başladıktan sonra tedavi edilmezse şitdeti gitdikçe azalarak birkaç gün sürebilir.
- Kişi ağrısının geleceğini hissettiği an ilaç alırsa ağrı ilerlemeden kalır ve gitdikçe azalır. Buz uygulaması rahatlatabilir.Açlık,uykusuzluk, kafeinli gıdalar,sigara ağrıyı arttırabilir.Ağrı başladıktan sonra ilaçların burun spreyi formları veya iv enjeksiyon formları kullanılabilir. Baş ağrısının tipinin ne olduğu bilinmeden her baş ağrısının migren olarak adlandırılması doğru değildir.
3.Özellikle bir göz kenarından başlayan bazen iki taraflı olabilen ağrı zonklayıcı karakterdedir.
- Ağrı migrenin bir formudur.Bulantı eşlik eder, kusma olabilir.Ağrı gözden alına doğru vurabilir. Kişi ağrının geleceğini hissedebilir, ağrıya gözde sulanma ve takiben kızarıklıkta eşlik edebilir.
- Ağrı çok şitdetlidir. Ağrının geleceğini hissettiği an ilaç alınması ağrının şittedini azaltır. İlaç alınmaz ve ağrı başlarsa ilaçların burundan uygulanan formları ve damardan uygulanan formları kullanılabilir.
4.Mens döneminden birkaç gün önce ortaya çıkıp, mens dönemi boyunca devam eden alından şakaklara ve gözlere doğru vuran ağrı vasküler kökenli baş ağrılarından birisidir.
- Beyinde ortaya çıkan ödem (su toplanması) sebebiyle başlar gittikçe artan niteliktedir
- Bulantı ağrıya eşlik edebilir. Buz uygulaması rahatlatabilir, beyindeki ödemi çözücü tedavi uygulanır.
5.Tansiyon yüksekliğine bağlı olarak ortaya çıkan ağrılar,diğer ağrılarla sık sık karışmaktadır.Hastaların çoğu kendilerinin migrenleri olduğunu ifade eder.
- Hipertansiyonları olmasına rağmen, hastalar genellikle düzensiz ilaç kullanırlar. Tansiyonlarının çoğunlukla normal olduğunu bazen ve özellikle sinirlennce yükseldiğini söylerler.Genellikle tansiyon hastası olduklarını kabul etmezler.
- Ağrılar genelde sıcakta, susuzlukta, fazla tuzlu gıdaların tüketiminden sonra yada stresle başlar.Başın tepe noktasında alına,gözlere doğru yayılabilir.
- Günün ilerleyen saatlerinde daha çok karşılaşırlar ağrılı dönemde tansiyon ölçülürse genellikle tansiyon 140/90mmHg nin üstünde bulunur.
- Hastanın tansiyonunu düşürücü tedavi ve buz uygulamaları fayda eder. Önemli olan tansiyon ilacının düzenli kullanımının sağlanmasıdır.
6.Hastalarda baş ağrısının tiplerine göre tek,tek görülmesinin yanı sıra, çoğunlukla ağrılar birbirleri ile kombine olarak görülebilir. Hastalar sorgulandığında ağrılarının farklı tipleri tespit edilir. Hastalara her tip baş ağrısına göre ayrı,ayrı medikal tedavi verilir. Hastalar ağrılarının tiplerine göre bilgilendirilmelidir.
Sonuç olarak, hasta öncelikle baş ağrısının özelliklerini bilmelidir. Ağrılarını tetikleyen noktaları iyi tespit etmelidir. Baş ağrısı ile yaşamak zorunda olmadıklarını ve hastalığın tedavisinin olduğunu bilmelidirler. Tansiyonu yüksek ise ilaçlarını düzenli kullanmalıdır, eğer ilaçlara rağmen tansiyon yüksekliği devam ediyor ise strese neden olan sebepleri mümkün olduğunca azaltıp, kendilerini rahat hissedebilecekleri ortamlarda bulunmaya çalışmalıdırlar.
Güzel ve ağrısız ve mutlu günler dileğiyle
Opr.Dr.Figen yağmur ASLAN